Όπως θα θυμούνται κάποιοι από τους αναγνώστες μας, στην ανθολογία Ιστορίες με Τέρατα των εκδόσεων Ωρόρα περιέχεται ένα διήγημα με τον αποτρόπαιο τίτλο Η Ζωντανή Μύξα (μπλιάχ!). Πρόκειται για την ιστορία Slime, του αμερικανού συγγραφέα τρόμου και φαντασίας Joseph Payne Brennan (1918-1990), η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Weird Tales τον Μάρτιο του 1953, με το-φιλοτεχνημένο από τον τεράστιο Virgil Finlay-εξώφυλλο του τεύχους να είναι αφιερωμένο σε αυτή.
Εκτός από την ενοχλητική και απεχθή Μύξα, ο JPB έχει κάνει-στον βαθμό που γνωρίζω-μόνο άλλη μια εμφάνιση στην ελληνική βιβλιογραφία: πρόκειται για μια ανθολογία των εκδόσεων Terra Nova που περιέχει μια σπονδυλωτή ιστορία ηρωϊκής φαντασίας, στην οποία συνεισέφεραν πολλοί γνωστοί συγγραφείς με αφετηρία ένα κείμενο του Robert Howard. Και κάπου εκεί τελειώνει η σχέση του συγγραφέα με την ελληνική εκδοτική πραγματικότητα. Ο Brennan είναι άγνωστος στο ελληνικό κοινό του χώρου και μάλλον αυτή θα παραμείνει η μοίρα του, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ποιοι και ποιες αποτελούν αυτό το κοινό (αλλά αυτή είναι μια άλλη, ξεχωριστή ιστορία τρόμου και φρίκης που ίσως την διηγηθούμε σε κάποια μελλοντική ανάρτηση). Εμείς ωστόσο θυμόμαστε τους θρύλους των pulps και δεν παύουμε να αναζητούμε και να εξερευνούμε το έργο τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσφατη επανέκδοση δύο παλιών συλλογών διηγημάτων του JPB αποτέλεσε την αφορμή για την παρούσα ανάρτηση. Πρόκειται για δύο λεπτά βιβλιαράκια με τους τίτλους The shapes of midnight και Nine horrors and a dream, τα οποία κυκλοφόρησαν μέσα στο καλοκαίρι που διανύουμε από τις εκδόσεις Dover.
Οι δύο ανθολογίες περιέχουν ανησυχητικές και μακάβριες ιστορίες, γραμμένες στην παράδοση των παλιών pulp περιοδικών και ιδανικές για αναγνώσεις μετά τα μεσάνυχτα: άνθρωποι περιπλανιούνται στο δάσος και νιώθουν μια ακατανίκητη παρόρμηση να πέσουν στα τέσσερα, να κυνηγήσουν και να τραφούν, πτώματα ζωντανεύουν από την ραδιενέργεια και κομματιάζουν όποιον βρεθεί στο πέρασμα τους, βαμπιρικοί τρόμοι περιμένουν αλυσοδεμένοι σε υπόγεια μπουντρούμια, νεκρά πράγματα βγαίνουν από την θάλασσα και μπαίνουν στα ασανσέρ, φασματικά δάκτυλα ξεπροβάλλουν μέσα από μπαούλα... Κάποια από τα διηγήματα εξερευνούν τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης χωρίς να τα χαρακτηρίζει το υπερφυσικό στοιχείο, ενώ υπάρχουν και μια-δύο νοσταλγικές φαντασίες. Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζουν το Levitation που περιγράφει μια αλλόκοτη περίπτωση υπνωτισμού, το Canavan's back yard με την μυστηριώδη πίσω αυλή ενός σπιτιού η οποία φαίνεται να αψηφά τους φυσικούς νόμους και το αξέχαστο Slime με την αρχέγονη γλίτσα από τα βάθη του ωκεανού και την ακόρεστη πείνα της. Το Slime υπήρξε η πιο επιτυχημένη ιστορία του συγγραφέα και θεωρείται πως αποτέλεσε έμπνευση για την διάσημη ταινία τρόμου The blob (δείτε το remake του 1988).
Σε γενικές γραμμές, οι δύο συλλογές αποτελούν μια καλή πρώτη γνωριμία με το έργο του JPB και αξίζει να αποκτηθούν και να διαβαστούν. Αναπόφευκτα, μέρος του υλικού που περιέχουν δείχνει την ηλικία του αλλά κάποιες πολύ καλές ιστορίες αποζημιώνουν τον αναγνώστη και αναδεικνύουν το σύνολο. Επιπλέον, παρουσιάζουν και ιστορικό ενδιαφέρον καθώς σε ορισμένα από τα διηγήματα διακρίνεται η μετάβαση από τα pulps στον πιο μοντέρνο τρόμο της δεκαετίας του '70.
Εκτός από συγγραφέας, o Brennan υπήρξε αξιόλογος και παραγωγικός ποιητής, ενώ εξέδιδε για πολλά χρόνια δύο μικρά περιοδικά: το ένα αφορούσε την ποίηση ενώ το άλλο την λογοτεχνία τρόμου και φαντασίας, συνεχίζοντας την παράδοση του Weird Tales, το οποίο σταμάτησε να κυκλοφορεί το 1954. Σημαντικό θεωρώ και το γεγονός πως πολέμησε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως πολλοί άλλοι της γενιάς του. Απετέλεσε και αυτός έναν έντιμο και αφανή εργάτη του Φανταστικού που σήμερα έχει ξεχαστεί όπως και οι Carl Jacobi, Henry S. Whitehead, Manly Wade Wellman, Hugh B. Cave και τόσοι άλλοι.
Κλείνω ευχόμενος να έχουμε σύντομα την ευκαιρία να δούμε την επανέκδοση και άλλων εξαντλημένων συλλογών του JPB και κάποια στιγμή στο μέλλον ένα-έστω μικρό-εγχώριο εγχείρημα που θα παρουσιάζει το έργο άγνωστων pulp συγγραφέων τρόμου και φαντασίας. Έως τότε, συνεχίζουμε να αναζητούμε νυχτερινές ανατριχίλες και μεσονύκτιους τρόμους.
 |
| Nine horrors and a dream, 1η έκδοση, Arkham House, 1958 |
Οι δύο ανθολογίες περιέχουν ανησυχητικές και μακάβριες ιστορίες, γραμμένες στην παράδοση των παλιών pulp περιοδικών και ιδανικές για αναγνώσεις μετά τα μεσάνυχτα: άνθρωποι περιπλανιούνται στο δάσος και νιώθουν μια ακατανίκητη παρόρμηση να πέσουν στα τέσσερα, να κυνηγήσουν και να τραφούν, πτώματα ζωντανεύουν από την ραδιενέργεια και κομματιάζουν όποιον βρεθεί στο πέρασμα τους, βαμπιρικοί τρόμοι περιμένουν αλυσοδεμένοι σε υπόγεια μπουντρούμια, νεκρά πράγματα βγαίνουν από την θάλασσα και μπαίνουν στα ασανσέρ, φασματικά δάκτυλα ξεπροβάλλουν μέσα από μπαούλα... Κάποια από τα διηγήματα εξερευνούν τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης χωρίς να τα χαρακτηρίζει το υπερφυσικό στοιχείο, ενώ υπάρχουν και μια-δύο νοσταλγικές φαντασίες. Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζουν το Levitation που περιγράφει μια αλλόκοτη περίπτωση υπνωτισμού, το Canavan's back yard με την μυστηριώδη πίσω αυλή ενός σπιτιού η οποία φαίνεται να αψηφά τους φυσικούς νόμους και το αξέχαστο Slime με την αρχέγονη γλίτσα από τα βάθη του ωκεανού και την ακόρεστη πείνα της. Το Slime υπήρξε η πιο επιτυχημένη ιστορία του συγγραφέα και θεωρείται πως αποτέλεσε έμπνευση για την διάσημη ταινία τρόμου The blob (δείτε το remake του 1988).
Σε γενικές γραμμές, οι δύο συλλογές αποτελούν μια καλή πρώτη γνωριμία με το έργο του JPB και αξίζει να αποκτηθούν και να διαβαστούν. Αναπόφευκτα, μέρος του υλικού που περιέχουν δείχνει την ηλικία του αλλά κάποιες πολύ καλές ιστορίες αποζημιώνουν τον αναγνώστη και αναδεικνύουν το σύνολο. Επιπλέον, παρουσιάζουν και ιστορικό ενδιαφέρον καθώς σε ορισμένα από τα διηγήματα διακρίνεται η μετάβαση από τα pulps στον πιο μοντέρνο τρόμο της δεκαετίας του '70.
 |
| Joseph Payne Brennan |
Εκτός από συγγραφέας, o Brennan υπήρξε αξιόλογος και παραγωγικός ποιητής, ενώ εξέδιδε για πολλά χρόνια δύο μικρά περιοδικά: το ένα αφορούσε την ποίηση ενώ το άλλο την λογοτεχνία τρόμου και φαντασίας, συνεχίζοντας την παράδοση του Weird Tales, το οποίο σταμάτησε να κυκλοφορεί το 1954. Σημαντικό θεωρώ και το γεγονός πως πολέμησε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως πολλοί άλλοι της γενιάς του. Απετέλεσε και αυτός έναν έντιμο και αφανή εργάτη του Φανταστικού που σήμερα έχει ξεχαστεί όπως και οι Carl Jacobi, Henry S. Whitehead, Manly Wade Wellman, Hugh B. Cave και τόσοι άλλοι.
Κλείνω ευχόμενος να έχουμε σύντομα την ευκαιρία να δούμε την επανέκδοση και άλλων εξαντλημένων συλλογών του JPB και κάποια στιγμή στο μέλλον ένα-έστω μικρό-εγχώριο εγχείρημα που θα παρουσιάζει το έργο άγνωστων pulp συγγραφέων τρόμου και φαντασίας. Έως τότε, συνεχίζουμε να αναζητούμε νυχτερινές ανατριχίλες και μεσονύκτιους τρόμους.
