Ιστορίες από Φανταστικούς Κόσμους

Η πρώτη γνωριμία μου με την Φανταστική Λογοτεχνία έγινε μέσα από τις θεματικές ανθολογίες διηγημάτων που ήταν στις δόξες τους τον καιρό που ξεκίνησα να ασχολούμαι με τον χώρο. Η σειρά που κυριαρχούσε εκείνους τους καιρούς (αρχές δεκαετίας '90) ήταν βέβαια αυτή των εκδόσεων Ωρόρα στην οποία έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν. Ωστόσο, μια ανθολογία που αποτελεί πραγματικό κρυμμένο διαμάντι, δεν κυκλοφόρησε από την Ωρόρα αλλά από τις βραχύβιες εκδόσεις Κομήτης. Ο λόγος για την εξαιρετική συλλογή Ιστορίες από Φανταστικούς Κόσμους. Η συγκεκριμένη ανθολογία κυκλοφόρησε το 1989 (όπως και οι Ιστορίες Ηρωικής Φαντασίας της Ωρόρα) και εγώ την απέκτησα μερικά χρόνια αργότερα, όταν την εντόπισα στα ράφια του γνωστού βιβλιοπωλείου Solaris. Διαθέτει ένα λιτό αλλά άκρως ενδιαφέρον εξώφυλλο με μια γυναίκα πολεμίστρια της οποίας τα στήθη συναγωνίζονται σε καμπυλότητα το κυρτό ξίφος που κρατάει. Πέρα από το ερεθιστικό εξώφυλλο και τη σπανιότητα της, η πραγματική αξία της συλλογής αυτής έγκειται σε δύο στοιχεία: στην εξαιρετική εισαγωγή της και την επιλογή των συγγραφέων.

Η εισαγωγή έχει γραφεί από τον γνωστό συγγραφέα-μεταφραστή Μάκη Πανώριο και αποτελεί μια ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών -ειδικά για την εποχή που εκδόθηκε η συλλογή- σχετικά με την λογοτεχνία fantasy.  Προσωπικά, μέσα από τις σελίδες της γνώρισα ονόματα όπως οι William Morris, E. R. Eddison, C. S. Lewis, Gene Wolfe, ενώ ακόμα και σήμερα υπάρχουν συγγραφείς που αναφέρονται και δεν έχω έρθει σε επαφή με το έργο τους (πχ ο Gardner Fox με τον βάρβαρο σπαθοφόρο Κοθάρ). Η εισαγωγή του Πανώριου αποτέλεσε πολύτιμο οδηγό στις προσωπικές αναζητήσεις τα χρόνια που ακολούθησαν και πιστεύω πως, παρά τις ελλείψεις της, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον ακόμα και σήμερα για τους φίλους του είδους.

Όσον αφορά στην επιλογή συγγραφέων-διηγημάτων, οι Ιστορίες από Φανταστικούς Κόσμους είναι πραγματικός θησαυρός καθώς περιέχει διηγήματα συγγραφέων τους οποίους την προ-διαδικτύου εποχή κυνηγάγαμε με το ντουφέκι. Ενδεικτικά αναφέρω τους: C. A. Smith, F. Leiber, Lord Dunsany, C. L. Moore. Άλλοι συγγραφείς που περιέχονται είναι οι H. P. Lovecraft, J. R. R. Tolkien, ο Λευκάδιος Χερν για τον οποίο έχουμε ξαναμιλήσει, αλλά και πιο σπάνια ονόματα όπως αυτά των Gary Myers, James Branch Cabell και Galad Elflandsson. Και μόνο από την αναφορά τόσων ονομάτων, γίνεται εύκολα αντιληπτή η σπουδαιότητα της ανθολογίας, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη πως αρκετοί από τους συγγραφείς αυτούς μάλλον μεταφραζόντουσαν για πρώτη φορά στην γλώσσα μας.

Από τα δεκατέσσερα διηγήματα που περιέχονται, θα σταθώ σε τρια από αυτά:

Το σύννεφο του μίσους του Fritz Leiber, ένα από τα καλύτερα διηγήματα του συγγραφέα με πρωταγωνιστές τους διάσημους Φαφρντ και Γκρίζο Γάτο.
Το Βασίλειο των Σκιών του Robert E. Howard, μια κλασική ιστορία σπαθιού και μαγείας (πολλοί την θεωρούν ως την πρώτη του είδους) στην οποία ο Βασιλιάς Kull έρχεται αντιμέτωπος με τους απεχθείς ερπετανθρώπους.
Πες ένα τελευταίο τραγουδι για την Βαλντεζί του Karl Edward Wagner, στην ουσία ένα διήγημα τρόμου και όχι fantasy, με πρωταγωνιστή τον Kane τον καταραμένο.

Πρώτη σελίδα της ιστορίας The Cloud of Hate από το comic Sword of Sorcery.

Σήμερα είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να περιγράψω την εντύπωση που μου προκάλεσαν οι Ιστορίες από Φανταστικούς Κόσμους όταν βυθίστηκα για πρώτη φορά στις σελίδες τους περισσότερα από είκοσι χρόνια πριν. Βιβλία σαν αυτό αποτελούσαν πραγματικές πύλες προς άλλους Κόσμους και η αίσθηση που προκαλούσε η ανάγνωση τους ήταν μοναδική. Και παρά το γεγονός πως η εποχή των φτηνών βιβλίων τσέπης έχει οριστικά παρέλθει, η μαγεία τους παραμένει για να μας θυμίζει τους καιρούς των πρώτων αναζητήσεων...

Από τις εκδόσεις Κομήτης κυκλοφόρησαν άλλες τρεις θεματικές ανθολογίες από τον χώρο της επιστημονικής φαντασίας οι οποίες όμως δεν ήταν στο ίδιο επίπεδο με τους Φανταστικούς Κόσμους (που ήταν το πρώτο βιβλίο της σειράς). Τις πούλησα ή τις χάρισα σε φίλους. Εννοείται πως οι Φανταστικοί Κόσμοι εξακολουθούν να κοσμούν την βιβλιοθήκη μου και να αποτελούν ένα από τα πιο πολύτιμα κομμάτια της συλλογής μου.