Έχω δρόμο να κάνω πριν την Αυτοψία

Καιρό έχουμε να αναφερθούμε στη Λογοτεχνία του Φανταστικού, οπότε έχουμε και λέμε: η πρώτη μου γνωριμία με τη Φανταστική Λογοτεχνία έγινε μέσω των γνωστών θεματικών ανθολογιών των εκδόσεων Ωρόρα. Ξεκίνησα να διαβάζω τα μικρά βιβλιαράκια την μεταβατική περίοδο που κυκλοφόρησε η τελευταία ανθολογία σε μετάφραση Γ. Μπαλάνου για να αναλάβει στη συνέχεια ο Θ. Μαστακούρης μέχρι και την ανθολογία #77 οπότε η σειρά έπαυσε οριστικά να εκδίδεται.

Πάνε πολλά χρόνια από τότε που ξεκίνησα την Αναζήτηση και τα περισσότερα από τα διηγήματα που με τόσο πάθος καταβρόχθιζα έχουν ξεχαστεί και περιμένουν μια δεύτερη ανάγνωση. Ωστόσο, κάποια από αυτά ήταν τόσο ξεχωριστά που παρά τον χρόνο που πέρασε παρέμειναν εντυπωμένα στην μνήμη μου. Δυο τέτοια διηγήματα ήταν το Η Αυτοψία του Michael Shea (ανθολογία #14, Ιστορίες με τέρατα) και το Έχω δρόμο να κάνω προτού κοιμηθώ του William F. Nolan (ανθολογία #5, Ιστορίες με πλάσματα από μέταλλο). Το πρώτο είναι μια συγκλονιστική ιστορία για έναν ύπουλο εξωγήινο και το δεύτερο ένα σύντομο, συγκινητικό διήγημα για την επιστροφή ενός αστροναύτη στη Γη και το ξαναντάμωμα με τους γονείς του. Δύο εξαιρετικές ιστορίες, η μια σκληρή και η άλλη ευαίσθητη, καθεμία με αξέχαστο τέλος, από δύο συγγραφείς άγνωστους στο ελληνικό κοινό αφού τα διηγήματα τους που έχουν μεταφραστεί στη γλώσσα μας πρέπει να είναι τρια για τον Shea και κάπου πέντε για τον Νolan.

Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να προμηθευτώ μέσω διαδικτύου και να διαβάσω δύο αντιπροσωπευτικές συλλογές διηγημάτων, μια από κάθε συγγραφέα. Πρόκειται για το Polyphemus του M. Shea και το Dark universe του W. Nolan. Διαβάζοντας τις συλλογές αυτές είχα την ευκαιρία να απολαύσω ξανά τα The Autopsy και And I have miles to go before I sleep, αλλά και να γνωρίσω καλλίτερα το έργο των δύο συγγραφέων. Ποιά είναι λοιπόν η εικόνα που αναδύεται μέσα από τις σελίδες των βιβλίων;

Ο Michael Shea έχει πρωτότυπες ιδέες και μια φαντασία που πολύ συχνά βάζει φωτιά στον νου του αναγνώστη. Καταφέρνει να διαχειρίζεται πολλά είδη (επιστημονική φαντασία, τρόμο, fantasy), πάντα με μια ιδιαίτερη τάση στην νοσηρή εικονογραφία. To The Autopsy παραμένει η καλλίτερη ιστορία, ακολουθούμενο από το Angel of death που περιγράφει την πρωτότυπη συνάντηση ενός εξωγήινου με έναν γήινο κατά συρροή δολοφόνο και γοητεύει με την τελική, διακριτική αισιοδοξία του. Βέβαια ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στο The pearls of the vampire queen, το οποίο αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός άλλου, βραβευμένου βιβλίου του Shea (με τίτλο Nifft the Lean) και στο οποίο πρωταγωνιστεί ο θρυλικός κλέφτης και τυχοδιώκτης Nifft ο Ξερακιανός!!! Ο Nifft είναι ο τύπος του ήρωα που ρίχνεται με τα μούτρα στην περιπέτεια και δεν διστάζει μπροστά σε καμία πρόκληση. Έχει κατέβει δύο φορές στον Κάτω Κόσμο για να φέρει εις πέρας άκρως επικίνδυνες αποστολές ενώ στην ιστορία που περιέχεται στο Polyphemus ξεγελάει την βασίλισσα-βρυκόλακα και βουτάει τα μαργαριτάρια της. Η συλλογή του Shea έχει και μέτριες στιγμές (πχ το ομώνυμο διήγημα) αλλά χωρίς αμφιβολία κερδίζει τον αναγνώστη με την δύναμη και την πρωτοτυπία των ιστοριών της.

Το ύφος του Nolan είναι λιγότερο φανταχτερό και πιο απλό σε σχέση με αυτό του Shea. Οι ιστορίες του είναι σύντομες, στο στυλ του Ray Bradbury και του Richard Matheson και το τέλος τους πάντα επιφυλάσσει μια ανατροπή ή μια αποκάλυψη. Πρόκειται κυρίως για ιστορίες τρόμου, αν και σε αρκετές από αυτές απουσιάζει το υπερφυσικό στοιχείο και εξετάζεται η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου ψυχισμού. Οι περισσότερες από αυτές θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν επεισόδια της παλιάς τηλεοπτικής σειράς Twilight Zone. Από τις ιστορίες ξεχώρισα (μεταξύ άλλων) το Lonely train a'comin' με θέμα ένα ζωντανό και πεινασμένο τρένο, το Τhe partnership (αλήθεια πως θα μπορούσε να μοιάζει ο καρπός της ερωτικής συνεύρεσης ενός αρουραίου και ενός πράγματος από τα βάθη μιας λίμνης;), το The cure με το μαύρο χιούμορ του, το ελαφρώς αρρωστημένο Boyfren αλλά και το ελαφρώς λαβκραφτικό Ceremony. Βέβαια και εδώ υπάρχουν μέτριες στιγμές και κοινότοπες ιδέες (πχ το εντελώς αδιάφορο At Diamond lake) αλλά η συλλογή διαβάζεται πολύ ευχάριστα και ο τελικός απολογισμός μετά και την τελευταία ιστορία είναι οπωσδήποτε θετικός.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε πως η Φανταστική Λογοτεχνία έχει ακόμα πάρα πολύ υλικό προς εξερεύνηση και πάρα πολλούς καλούς συγγραφείς προς ανακάλυψη. Οι M. Shea και W. Nolan είναι μόνο δύο από αυτούς. Από την μεριά μου η Αναζήτηση συνεχίζεται και έχω δρόμο να κάνω πριν την Αυτοψία...