Έχω δρόμο να κάνω πριν την Αυτοψία

Καιρό έχουμε να αναφερθούμε στη Λογοτεχνία του Φανταστικού, οπότε έχουμε και λέμε: η πρώτη μου γνωριμία με τη Φανταστική Λογοτεχνία έγινε μέσω των γνωστών θεματικών ανθολογιών των εκδόσεων Ωρόρα. Ξεκίνησα να διαβάζω τα μικρά βιβλιαράκια την μεταβατική περίοδο που κυκλοφόρησε η τελευταία ανθολογία σε μετάφραση Γ. Μπαλάνου για να αναλάβει στη συνέχεια ο Θ. Μαστακούρης μέχρι και την ανθολογία #77 οπότε η σειρά έπαυσε οριστικά να εκδίδεται.

Πάνε πολλά χρόνια από τότε που ξεκίνησα την Αναζήτηση και τα περισσότερα από τα διηγήματα που με τόσο πάθος καταβρόχθιζα έχουν ξεχαστεί και περιμένουν μια δεύτερη ανάγνωση. Ωστόσο, κάποια από αυτά ήταν τόσο ξεχωριστά που παρά τον χρόνο που πέρασε παρέμειναν εντυπωμένα στην μνήμη μου. Δυο τέτοια διηγήματα ήταν το Η Αυτοψία του Michael Shea (ανθολογία #14, Ιστορίες με τέρατα) και το Έχω δρόμο να κάνω προτού κοιμηθώ του William F. Nolan (ανθολογία #5, Ιστορίες με πλάσματα από μέταλλο). Το πρώτο είναι μια συγκλονιστική ιστορία για έναν ύπουλο εξωγήινο και το δεύτερο ένα σύντομο, συγκινητικό διήγημα για την επιστροφή ενός αστροναύτη στη Γη και το ξαναντάμωμα με τους γονείς του. Δύο εξαιρετικές ιστορίες, η μια σκληρή και η άλλη ευαίσθητη, καθεμία με αξέχαστο τέλος, από δύο συγγραφείς άγνωστους στο ελληνικό κοινό αφού τα διηγήματα τους που έχουν μεταφραστεί στη γλώσσα μας πρέπει να είναι τρια για τον Shea και κάπου πέντε για τον Νolan.

Πρόσφατα είχα την ευκαιρία να προμηθευτώ μέσω διαδικτύου και να διαβάσω δύο αντιπροσωπευτικές συλλογές διηγημάτων, μια από κάθε συγγραφέα. Πρόκειται για το Polyphemus του M. Shea και το Dark universe του W. Nolan. Διαβάζοντας τις συλλογές αυτές είχα την ευκαιρία να απολαύσω ξανά τα The Autopsy και And I have miles to go before I sleep, αλλά και να γνωρίσω καλλίτερα το έργο των δύο συγγραφέων. Ποιά είναι λοιπόν η εικόνα που αναδύεται μέσα από τις σελίδες των βιβλίων;

Ο Michael Shea έχει πρωτότυπες ιδέες και μια φαντασία που πολύ συχνά βάζει φωτιά στον νου του αναγνώστη. Καταφέρνει να διαχειρίζεται πολλά είδη (επιστημονική φαντασία, τρόμο, fantasy), πάντα με μια ιδιαίτερη τάση στην νοσηρή εικονογραφία. To The Autopsy παραμένει η καλλίτερη ιστορία, ακολουθούμενο από το Angel of death που περιγράφει την πρωτότυπη συνάντηση ενός εξωγήινου με έναν γήινο κατά συρροή δολοφόνο και γοητεύει με την τελική, διακριτική αισιοδοξία του. Βέβαια ξεχωριστή αναφορά πρέπει να γίνει στο The pearls of the vampire queen, το οποίο αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός άλλου, βραβευμένου βιβλίου του Shea (με τίτλο Nifft the Lean) και στο οποίο πρωταγωνιστεί ο θρυλικός κλέφτης και τυχοδιώκτης Nifft ο Ξερακιανός!!! Ο Nifft είναι ο τύπος του ήρωα που ρίχνεται με τα μούτρα στην περιπέτεια και δεν διστάζει μπροστά σε καμία πρόκληση. Έχει κατέβει δύο φορές στον Κάτω Κόσμο για να φέρει εις πέρας άκρως επικίνδυνες αποστολές ενώ στην ιστορία που περιέχεται στο Polyphemus ξεγελάει την βασίλισσα-βρυκόλακα και βουτάει τα μαργαριτάρια της. Η συλλογή του Shea έχει και μέτριες στιγμές (πχ το ομώνυμο διήγημα) αλλά χωρίς αμφιβολία κερδίζει τον αναγνώστη με την δύναμη και την πρωτοτυπία των ιστοριών της.

Το ύφος του Nolan είναι λιγότερο φανταχτερό και πιο απλό σε σχέση με αυτό του Shea. Οι ιστορίες του είναι σύντομες, στο στυλ του Ray Bradbury και του Richard Matheson και το τέλος τους πάντα επιφυλάσσει μια ανατροπή ή μια αποκάλυψη. Πρόκειται κυρίως για ιστορίες τρόμου, αν και σε αρκετές από αυτές απουσιάζει το υπερφυσικό στοιχείο και εξετάζεται η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου ψυχισμού. Οι περισσότερες από αυτές θα μπορούσαν κάλλιστα να αποτελέσουν επεισόδια της παλιάς τηλεοπτικής σειράς Twilight Zone. Από τις ιστορίες ξεχώρισα (μεταξύ άλλων) το Lonely train a'comin' με θέμα ένα ζωντανό και πεινασμένο τρένο, το Τhe partnership (αλήθεια πως θα μπορούσε να μοιάζει ο καρπός της ερωτικής συνεύρεσης ενός αρουραίου και ενός πράγματος από τα βάθη μιας λίμνης;), το The cure με το μαύρο χιούμορ του, το ελαφρώς αρρωστημένο Boyfren αλλά και το ελαφρώς λαβκραφτικό Ceremony. Βέβαια και εδώ υπάρχουν μέτριες στιγμές και κοινότοπες ιδέες (πχ το εντελώς αδιάφορο At Diamond lake) αλλά η συλλογή διαβάζεται πολύ ευχάριστα και ο τελικός απολογισμός μετά και την τελευταία ιστορία είναι οπωσδήποτε θετικός.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε πως η Φανταστική Λογοτεχνία έχει ακόμα πάρα πολύ υλικό προς εξερεύνηση και πάρα πολλούς καλούς συγγραφείς προς ανακάλυψη. Οι M. Shea και W. Nolan είναι μόνο δύο από αυτούς. Από την μεριά μου η Αναζήτηση συνεχίζεται και έχω δρόμο να κάνω πριν την Αυτοψία...

Αποστασιοποιημένος

Πριν λίγες μέρες έτυχε να με καλέσει ένας συνάδελφος σπίτι του όπου θα έκανε μια συγκέντρωση για την γιορτή του. Υπό κανονικές συνθήκες θα απέφευγα να δώσω το παρών αφού δεν έχω ιδιαίτερες σχέσεις με τον εορτάζοντα αλλά και με τους περισσότερους από τους συναδέλφους που υποψιαζόμουν πως θα ήταν προσκεκλημένοι. Γενικά, τα τελευταία χρόνια έχω υιοθετήσει μια στάση αδιαφορίας απένταντι σε κοινωνικές επαφές που νιώθω πως δεν έχουν κάτι να μου προσφέρουν. Έχω καταλήξει σε κάποια συγκεκριμένα θέματα που με ενδιαφέρουν (Heavy Metal , Φανταστική Λογοτεχνία και κάποια ακόμα) και όταν σε κάποια παρέα δεν υπάρχει η προοπτική συζήτησης πάνω σε κάποιο από αυτά, τότε βαριέμαι αφάνταστα. Υποθέτω πως και η παρέα θα με βαριέται επίσης και γι' αυτό φροντίζω να μην την επιβαρύνω με την παρουσία μου. Δεν μπορώ τα αστειάκια, τις ανούσιες (για τα γούστα μου) συζητήσεις, την κυρίαρχη νοοτροπία του να γίνουμε αρεστοί στις (συνήθως αγέλαστες και ξιπασμένες) γκόμενες της παρέας, την πιεστική ανάγκη να πεις κάτι έξυπνο ώστε να συνεισφέρεις και εσύ στο ευχάριστο κλίμα της ομήγυρης, τον υποβόσκοντα ανταγωνισμό για τη συγκέντρωση της προσοχής των άλλων. Όπως καταλαβαίνετε, δεν είμαι αυτό που λέμε "η ψυχή του πάρτυ" αλλά μάλλον ιδεολογικώς ξενέρωτος. Δεν γουστάρω αυτό που περιγράφεται ως "να περνάμε καλά", αυτή η "καλοπέραση" μου φέρνει νύστα. Υποθέτω πως αυτή η αποστασιοποίηση μου έχει στοιχίσει αρκετά αλλά δεν μπορώ να κάνω και αλλιώς. Δεν μπορώ να ξοδεύω πολύτιμη ενέργεια σε καταστάσεις που δεν με αγγίζουν. Ωστόσο -για να επανέλθουμε στην περίσταση που απετέλεσε αφορμή για την ανάρτηση- καθώς συμπαθώ τον εορτάζοντα επειδή κινείται στον ιερό χώρο του Metal και υποθέτω πως με συμπαθεί και αυτός αφού μπήκε στον κόπο να με προσκαλέσει, αποφάσισα να κάνω την υπέρβαση και να εμφανιστώ και εγώ στην γιορτή! Πήρα λοιπόν τις μπύρες μου και κατέφτασα πρώτος στο σπίτι του συναδέλφου. Όπως ανέφερα παραπάνω, ο οικοδεσπότης είναι δικός μας και η βραδιά ξεκίνησε δυνατά με συζήτηση για Fates Warning και το Refuge denied των Sanctuary. Αυτό μέχρι που σκάσαν μύτη και οι υπόλοιποι καλεσμένοι και τα θέματα συζήτησης άλλαξαν και κινήθηκαν προς κατευθύνσεις που αδυνατούσα να παρακολουθήσω. Τελικά περιορίστηκα στην μπύρα μου και σε μια διακριτική παρακολούθηση της ομήγυρης. Για μια ακόμα φορά απέτυχα να συνεισφέρω στην δημιουργία ευχάριστου κλίματος. Δεν είπα κάποιο αστείο για να γελάσουν οι κοπέλες, δεν μπορούσα να πιάσω κουβέντα για μαγειρική, άλλοι καλεσμένοι συγκέντρωσαν πάνω τους την προσοχή της παρέας την ίδια ώρα που το δικό μου μυαλό είχε κολλήσει στις επανηχογραφήσεις των Metal daze, Fast taker και Shellshock (βλ. προηγούμενη ανάρτηση) και δημιουργούσε εξωφρενικά σενάρια στα οποία κάποιος χαρακτήρας από τους πίνακες του Frazetta εισέβαλε στον χώρο του εορτασμού και επέλεγε μόνο εμένα για να τον ακολουθήσω στα βασίλεια της Φαντασίας από τα οποία είχε αναδυθεί. Δεν ισχυρίζομαι πως περνούσα άσχημα, αντιθέτως χαιρόμουν που έβλεπα τον κόσμο να διασκεδάζει. Απλά εγώ δεν ήμουν εκεί. Ήμουν χαμένος όπως και ο ήρωας του εξώφυλλου του Into the depths of sorrow των Solitude Aeturnus.

Αλλά σε αντίθεση με αυτόν, δεν είχα χαθεί σε βάθη θλίψης αλλά στα βάθη αυστηρώς προσωπικών, ονειρικών κόσμων.

Τελικά πήρα τον δρόμο της επιστροφής στο σπίτι μου προβληματισμένος με την έλλειψη επιθυμίας από μέρους μου (ή μήπως πρόκειται για αδυναμία;) να προσαρμοστώ σε κάποιες καταστάσεις. Καθ' οδόν μου ήρθαν στο μυαλό κάποιες σοφές κουβέντες ενός παλιού φίλου: "τώρα που έφυγαν οι γκόμενες και είμαστε μεταξύ μας οι άντρες μπορούμε επιτέλους να κλάνουμε και να ρευόμαστε ελεύθερα!". Δεν είχαν άμεση σχέση με την περίσταση αλλά διέκρινα μια υπόγεια σύνδεση που με έκανε να χαμογελάσω και να απορρίψω τις αμφιβολίες μου. Θυμήθηκα και τους Rush και κάποιο στίχο του υπέροχου Anthem από το μακρινό 1975: Live for yourself, there's no one else more worth living for...

Παραμένω αποστασιοποιημένος, ζω για τον εαυτό μου και ελπίζω να μην έρθει ποτέ η μέρα που θα υποκύψω στην ομήγυρη και θα γίνω αρεστός. Hail!